Arizona Üniversitesi’nde ekoloji ve evrim biyoloğu olan John Wiens ile Yale Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Ignacio Quintero, amfibiler, kuşlar, kertenkeleler ve memelilerin yer aldığı 540 canlı türünü 17 farklı grup altında inceledi. Her bir tür için iklim değişikliğine uyum sağlamaları gereken evrim süresini hesaplayan araştırmacılar, türlerin genetik bilgileriyle jeolojik geçmişlerinde yaşadıkları bölgelerde yaşanan iklim değişikliğini karşılaştırdı. Ecology Letters dergisinde yer alan araştırmaya göre, canlı türlerinin atmosfer sıcaklığındaki bir derecelik değişime ayak uydurabilmeleri için tam 1 milyon yıl (!) geçirmeleri gerektiği anlaşıldı. Tahmin edilebileceği gibi, bir çok canlı türü, familyasının son üyesini 1 milyon yıl ötesine ulaştıramayacak… Ne yazık ki, “doğal seleksiyon” çarkında öğütülecekler.
Sadece son 20 yılda elde edilen bilgi birikimi ve kaydedilen devrim niteliğindeki teknolojik değişimler, 90’lı yıllar öncesi insanlık tarihinin şahitlik ettiği son bin yıldaki değişimden 10 kat daha fazla! Peki bu gerçeğin, insanlara, gündelik yaşamlara olan yansımasını & etkisini görebiliyor muyuz?
Perakende sektöründeki evrim neredeyse tamamlanmak üzere. 80’li yılların sonuna kadar tartışmasız cadde mağazacılığı ön plandaydı. Öyle ki, Anadolu’daki bir esnafın iyi ciro elde etmesi için, il merke-zinde yer alan ana cadde üzerinde uygun bir lokasyonda yer açmış olması gerekirdi. Bereket, rekabatin daha yoğun olduğu büyük şehirlerde alternatifler de çoktu. Örneğin İstanbul’da, Bağdat Caddesi, Kadıköy, Bakırköy, Ortaköy, Beşiktaş Çarşı v.s. gibi birden çok çekim merkezi vardı. Peki ya şimdi? 1 Ekim 1988’de Ataköy Sahilde Galleria’nın açılmasıyla Türkiye’deki perakende evrimi başlamıştı.. Şimdi AVM sayısının tespiti için, neredeyse araştırma şirketlerine danışacağız. İnsanların sosyal hayat anlayışları, alışveriş alışkanlıkları bu kapalı alanlara yönelik artık. Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ile GFK Türkiye işbirliğiyle “AVM Ziyaretçisi Büyüteç Altında” başlığıyla bu yıl 5’incisi yapılan AVM Tüketici Algı Araştırması Sonuçları 23 Ocak 2014 Perşembe günü açıklandı.
Özetle sonuç; ayda 5,5 kez AVM’ye giden tüketici artık 6,5 kez gidiyor! Yani 4-5 günde bir… Bir sonraki yıl ziyaret sıklığı daha da artacak gibi. Yani eğer, kayda değer belirli köşe başlarında yer alamamışsa, vay AVM dışında kalmış mağazacının haline…
Peki ya üretici firmalar, büyük dağıtım ve pazarlama şirketleri, distribütörler, küçük bölge bayileri? Onlar ne yapıyor? Evrime ayak uydurabiliyorlar mı? Mevcut rutlarında optimizasyona gidip, daralan geleneksel kanala daha az yatırım yapıp, modern kanala-organize zincir perakendelere yönelik çalışmalarına mı ağırlık veriyorlar? Bazı canlı türlerine kıyasla kısacık ömürleri olan şirketler gerçekten ne yapıyorlar? Pazar-Piyasa kurallarının hızlı değişimleri karşısında nasıl strateji geliştiriyorlar? Alternatif satış kanalları yaratabiliyorlar mı?
Konu oldukça önemli olduğu için, bir sonraki yazımızda alternatif satış kanalları üzerinde duracağız, görüşmek üzere…
Saygılarımla,
Mustafa BAŞAR
